Αρχαία Θεσσαλία
Αρχαίες πόλεις του σημερινού Ν. Καρδίτσας*
Αγγειές: Tοποθετείται στην περιοχή της Κτιμένης και κατ’ άλλους στη Λουτροπηγή ή στο Παλιόκαστρο Καΐτσας.
Αθήναιο: Πιθανώς στην περιοχή της σημερινής Αργιθέας
Αργιθέα: Κατ’ άλλους κοντά στο χωριό Θερινό και κατ’ άλλους εκεί που βρίσκεται σήμερα το χωριό Αργιθέα. Θεωρούταν πρωτεύουσα της Αθαμανίας.
Άρνη: Κοντά στο χωριό Πύργος Κιερίου.
Αστέριον: Τοποθετείται στο Βλοχό ή τη Συκεώνα. Ορισμένοι το ταυτίζουν με τις Πειρασίες, οπότε πρέπει να τοποθετηθεί στο Ερμήτσι
Γόμφοι: 1,5 χλμ από το Μουζάκι.
Ελλοπία: Κατά μία άποψη στο σημερινό χωριό Πετρωτό.
Θητώνιον: Νότια της Καρδίτσας (ίσως στα Γεφύρια). Δεν υπάρχουν περισσότερες πληροφορίες.
Ιθώμη: Δίπλα στο χωριό Πύργος Ιθώμης.
Ίτων ή Ίτωνος: Ιδρύθηκε την ομηρική εποχή στην περιοχή του χωριού Φίλια.
Ίχνες ή Άχνες: Βρισκόταν κοντά στην αρχαία πόλη Φύλλον χωρίς αυτό να έχει εξακριβωθεί.
Καλλιθήρα: Τοποθετείται στο Καλλίθηρο (Σέκλιζα), άποψη που αμφισβητείται. Δεν έχουν βρεθεί επιγραφικά στοιχεία που να το αποδεικνύουν.
Κέλαιθρα: Μάλλον κόντα στο χωριό Άμπελος.
Κιέριον: Ιδρύθηκε την εποχή του Τρωικού Πολέμου. Αντικατέστησε την προιστορική Άρνη.
Κτιμένη (αλλιώς Κτιμέναι ή Κτιμεναί): Αναφέρεται και ως πρωτεύουσα της Δολοπίας. Τοποθετείται κοντά στην Άνω Κτιμένη χωρίς αυτό να έχει επιβεβαιωθεί επιγραφικά.
Κύπαιρα: Πιθανώς βρισκόταν στο χωριό Μακρυρράχη.
Λίμναιο: Πιθανές θέσεις ο Βλοχός ή η Μεταμόρφωση.
Μεθύλιο: Εντοπίστηκε από επιγραφές στο χωριό Μυρίνη.
Μενελαΐς: Δεν υπάρχουν στοιχεία και εικάζεται πως βρισκόταν στη Ρεντίνα ή την Καστανιά.
Μητρόπολη: Στο σημερινό χωριό Μητρόπολη.
Όρθη: Στο άλσος του Αγίου Νικολάου του χωριού Κέδρος.
Ορχομενός: Σύμφωνα με τους ιστορικούς βρισκόταν στο Χάρμα.
Πολίχνα: Βρισκόταν στο χωριό Μεσενικόλας.
Οθόρνη: Δε διασώθηκαν στοιχεία.
Ονθύριο ή Ονθούριο: Κόντα στην αρχαία πόλη Άρνη ή Κιέριον.
Ορμένιο: Κοντά στο χωριό Ερμήτσι ή στη θέση «Χτούρι» κοντά στον ποταμό Ενιππέα.
Πειράσιες: Βρισκόταν στο χωριό Ερμήτσι. Για πολλούς ταυτίζεται με το Αστέριον.
Πεύμα ή Τεύμα: Βρισκόταν στους πρόποδες του όρους Καλοκριά ή Κατάχλωρου ή στον Άγιο Ιωάννη Παλιουρίου.
Σιλάνη ή Σίλανα: Εντοπίζεται κοντά στο χωριό Προάστιο.
Φάκιον: Δεν έχει εξακριβωθεί. Ίσως στο χωριό Πέτρινο.
Φημίες: Πιθανολογείται πως βρισκόταν ή κοντά στην αρχαία Άρνη ή κοντά στον Αγ. Θεόδωρο ή κοντά στους Σοφάδες.
Φύλλος: Ως πιο ισχυρή τοποθεσία θεωρείται αυτή κοντά στο χωριό Φύλλο.
Η σημερινή περιοχή της Θεσσαλίας πήρε το όνομά της από τους Θεσσαλούς, οι οποίοι ήταν μια πολεμική φυλή από τη Θεσπρωτία της Ηπείρου και εγκαταστάθηκαν σ’ αυτό τον τόπο (εκτεινόταν από τον Όλυμπο μέχρι την Οίτη) στα τέλη της δεύτερης χιλιετηρίδας, λίγες δεκαετίες μετά τον Τρωικό πόλεμο (1124 π.Χ.). Πρώτο φύλλο που εγκαταστάθηκε στη σημερινή Θεσσαλία ήταν οι Αιολείς. Γύρω στα 1200 π.Χ. ένα άλλο ελληνικό φύλο εγκαταστάθηκε στη Δυτική Θεσσαλία. Ήταν
οι Βοιωτοί και είχαν έρθει από την Πίνδο. Γι’ αυτό και ονομάστηκαν «Αιολικοί Βοιωτοί» ή «Αιολοβοιωτοί». Οι παλιότερες γηγενείς θεσσαλικές φυλές όπως οι Μαγνήτες, οι Περραιβαίοι, οι Αινιανοί, οι Μαλιείς, οι Οιταίοι και οι ορεινοί Δόλοπες δεν υποδουλώθηκαν ολότελα στους νέους κατακτητές, αλλά σταδιακά οι Θεσσαλοί επικράτησαν πάνω τους. Όμως, οι Βοιωτοί που έμεναν ως τότε εκεί, αναγκάστηκαν να φύγουν και να εγκατασταθούν στη σημερινή Βοιωτία (όσοι παρέμειναν υπέγραψαν τη «Συνθήκη της Άρνης»).
Οι νέοι κάτοικοι της Θεσσαλίας χωρίστηκαν σε τέσσερα κράτη: Πελασγιώτιδα, Εστιαιώτιδα, Θεσσαλιώτιδα και Φθιώτιδα (ή Αχαΐα Φθιώτιδα). Το πολίτευμα των αρχαίων Θεσσαλών ήταν ολιγαρχικό. Σε καιρό πολέμου έξελεγαν έναν αρχηγό ανάμεσα στους τέσσερις βασιλείς και ονομαζόταν Ταγός. Κυρίαρχη αριστοκρατική οικογένεια πρέπει να ήταν εκείνη των Αλευάδων της Λάρισας από την οποία και προερχόταν το μεγαλύτερο διάστημα της θεσσαλικής ιστορίας ο Ταγός. Σύμφωνα με πηγές ο χωρισμός στα παραπάνω τέσσερα κράτη (θεσσαλική τετραρχία) έγινε από τον Αλευά Πύρρο, βασιλιά της Λάρισας, τον 8ο αι. π.Χ. Οι αριστοκρατικές οικογένειες ήταν μεγαλοκτηματίες και ασκούσαν την εξουσία των πόλεων. Κυριότερες πόλεις ήταν η Φάρσαλος, η Λάρισα, οι Φερές, οι Παγασές και η Κραννών.
Η Θεσσαλιώτιδα
" Η ονομασία της οφείλεται στην άφιξη των νέων κατακτητών (Θεσσαλών) που κυριάρχησαν στην περιοχή. Σπουδαιότατη πόλη-κέντρο της περιοχής, κτισμένη σε απομονωμένο λόφο, σαν νησίδα μέσα στον κάμπο, ήταν το Κιέριον που αντικατέστησε την προθεσσαλική Άρνη. Άλλες μικρότερες πόλεις ήταν η Καλλίθηρα, το Θετώνιο, το Τεύμα και δίπλα στην Πελασγιώτιδα το Φάκιο, το Λιμναίον , ο (η) Φύλλος, όπου υπήρχε το ιερό του Φυλλίου Απόλλωνα, το Αστέριον και η Πειρασία. Δεν γνωρίζουμε την ακριβή θέση της πόλης Ίχνες, όπου, σύμφωνα με το Στράβωνα (Θ 435) λατρευόταν η Ιχναία Θέμις. Νοτιοδυτικά της Θεσσαλιώτιδας κατοικούσαν οι Δόλοπες που θεωρούνταν αρχαίο ελληνικό έθνος. Στα Μυκηναϊκά χρόνια φαίνεται πως ηττήθηκαν από τους Αχαιούς της Φθιώτιδας και ένα μεγάλο τμήμα του λαού τους αποχώρησε κι εγκαταστάθηκε στη Σκύρο, όπου πολύ αργότερα εξοντώθηκαν από τους αρχαίους Αθηναίους. Τα υπόλοιπα πολίσματα των Δολόπων ήταν υποταγμένα στην Θεσσαλιώτιδα, μέχρι το 198 π.Χ. που έπεσαν στα χέρια της Αιτωλικής Συμπολιτείας, το 174 π.Χ. στον Περσέα της Μακεδονίας και το 167 π.Χ. υποτάχθηκε ως «ελεύθερη» χώρα στη ρωμαϊκή αυτοκρατορία. Γνωστές πόλεις της Δολοπίας ήταν οι Κτιμένες (ή Κτιμένη), η Μενελαΐς και οι Αγγείαι. Σπουδαίο ήταν το ιερό της Ομφάλης (τοπική λατρεία) ΝΔ της σημερινής Λουτροπηγής Σμοκόβου. Τέλος οι πόλεις Αργιθέα (Αργεθία) και Πότναιο ανήκαν στην επικράτεια της Αθαμανίας.( πηγη : www.e-istoria.com)"
Αρχαίες πόλεις του σημερινού Ν. Καρδίτσας*
Αγγειές: Tοποθετείται στην περιοχή της Κτιμένης και κατ’ άλλους στη Λουτροπηγή ή στο Παλιόκαστρο Καΐτσας.
Αθήναιο: Πιθανώς στην περιοχή της σημερινής Αργιθέας
Αργιθέα: Κατ’ άλλους κοντά στο χωριό Θερινό και κατ’ άλλους εκεί που βρίσκεται σήμερα το χωριό Αργιθέα. Θεωρούταν πρωτεύουσα της Αθαμανίας.
Άρνη: Κοντά στο χωριό Πύργος Κιερίου.
Αστέριον: Τοποθετείται στο Βλοχό ή τη Συκεώνα. Ορισμένοι το ταυτίζουν με τις Πειρασίες, οπότε πρέπει να τοποθετηθεί στο Ερμήτσι
Γόμφοι: 1,5 χλμ από το Μουζάκι.
Ελλοπία: Κατά μία άποψη στο σημερινό χωριό Πετρωτό.
Θητώνιον: Νότια της Καρδίτσας (ίσως στα Γεφύρια). Δεν υπάρχουν περισσότερες πληροφορίες.
Ιθώμη: Δίπλα στο χωριό Πύργος Ιθώμης.
Ίτων ή Ίτωνος: Ιδρύθηκε την ομηρική εποχή στην περιοχή του χωριού Φίλια.
Ίχνες ή Άχνες: Βρισκόταν κοντά στην αρχαία πόλη Φύλλον χωρίς αυτό να έχει εξακριβωθεί.
Καλλιθήρα: Τοποθετείται στο Καλλίθηρο (Σέκλιζα), άποψη που αμφισβητείται. Δεν έχουν βρεθεί επιγραφικά στοιχεία που να το αποδεικνύουν.
Κέλαιθρα: Μάλλον κόντα στο χωριό Άμπελος.
Κιέριον: Ιδρύθηκε την εποχή του Τρωικού Πολέμου. Αντικατέστησε την προιστορική Άρνη.
Κτιμένη (αλλιώς Κτιμέναι ή Κτιμεναί): Αναφέρεται και ως πρωτεύουσα της Δολοπίας. Τοποθετείται κοντά στην Άνω Κτιμένη χωρίς αυτό να έχει επιβεβαιωθεί επιγραφικά.
Κύπαιρα: Πιθανώς βρισκόταν στο χωριό Μακρυρράχη.
Λίμναιο: Πιθανές θέσεις ο Βλοχός ή η Μεταμόρφωση.
Μεθύλιο: Εντοπίστηκε από επιγραφές στο χωριό Μυρίνη.
Μενελαΐς: Δεν υπάρχουν στοιχεία και εικάζεται πως βρισκόταν στη Ρεντίνα ή την Καστανιά.
Μητρόπολη: Στο σημερινό χωριό Μητρόπολη.
Όρθη: Στο άλσος του Αγίου Νικολάου του χωριού Κέδρος.
Ορχομενός: Σύμφωνα με τους ιστορικούς βρισκόταν στο Χάρμα.
Πολίχνα: Βρισκόταν στο χωριό Μεσενικόλας.
Οθόρνη: Δε διασώθηκαν στοιχεία.
Ονθύριο ή Ονθούριο: Κόντα στην αρχαία πόλη Άρνη ή Κιέριον.
Ορμένιο: Κοντά στο χωριό Ερμήτσι ή στη θέση «Χτούρι» κοντά στον ποταμό Ενιππέα.
Πειράσιες: Βρισκόταν στο χωριό Ερμήτσι. Για πολλούς ταυτίζεται με το Αστέριον.
Πεύμα ή Τεύμα: Βρισκόταν στους πρόποδες του όρους Καλοκριά ή Κατάχλωρου ή στον Άγιο Ιωάννη Παλιουρίου.
Σιλάνη ή Σίλανα: Εντοπίζεται κοντά στο χωριό Προάστιο.
Φάκιον: Δεν έχει εξακριβωθεί. Ίσως στο χωριό Πέτρινο.
Φημίες: Πιθανολογείται πως βρισκόταν ή κοντά στην αρχαία Άρνη ή κοντά στον Αγ. Θεόδωρο ή κοντά στους Σοφάδες.
Φύλλος: Ως πιο ισχυρή τοποθεσία θεωρείται αυτή κοντά στο χωριό Φύλλο.
*Πόλεις όπως Μητρόπολη, Ιθώμη, Γόμφοι, Σίλανα, Ίτωνα δεν ανήκαν στην αρχαία Θεσσαλιώτιδα, ενώ οι Αθαμάνες και οι Δόλοπες ήταν περίοικοι λαοί, εγκαταστημένοι στα δυτικά και νοτιοδυτικά της αρχαίας Θεσσσαλιώτιδας αντίστοιχα.
Τα όρια μεταξύ της θεσσαλικής τετραρχίας δεν είναι απολύτως σαφή. Πχ μερικοί μελετητές δεν εντάσσουν τη Μητρόπολη στην Εστιαιώτιδα. Επικρατέστερη άποψη για τα όρια της θεσσαλικής τετράδας θεωρείται εκείνη του Friedrich Stählin στο βιβλίο «Η Αρχαία Θεσσαλία, Γεωγραφική και ιστορική περιγραφή της Θεσσαλίας κατά τους αρχαίους ελληνικούς και ρωμαϊκούς χρόνους».
 | |
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου