ΑΠΟ ΤΗ
ΛΑΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ «Η ΑΘΗΝΑ»
Δυστυχώς τα φετινά Χριστούγεννα δεν μας
επιτρέπουν ούτε να ονειρευτούμε ούτε να κάνουμε έναν θετικό απολογισμό της
χρονιάς που πέρασε.
Η κρίση του πολιτικού συστήματος
μπήκε για τα καλά στα σπίτια μας και μας φορτώνει με πολλά και ασήκωτα
προβλήματα, με φτώχια, με ανεργία, με εξαθλίωση
Όλο και περισσότερα παιδιά
αντιμετωπίζουν την πείνα, ζουν χωρίς ρεύμα, μένουν χωρίς θέρμανση στο σπίτι
αλλά και στο σχολείο τους.
Πώς μπορείς να εξηγήσεις σε ένα μικρό
παιδί, το οποίο μάλιστα δέχεται καθημερινά καταιγισμό από διαφημίσεις, ότι
φέτος θα είναι λίγα τα δώρα ή ότι μπορεί να μην υπάρχουν καθόλου;
Εμείς σαν ΔΣ της Λαϊκής Βιβλιοθήκης «Η
ΑΘΗΝΑ», του ιστορικού Συλλόγου των συσσιτίων, του νυχτερινού σχολείου, του
γνήσιου λαϊκού πολιτισμού, του σωστού βιβλίου, θεωρούμε πως και σ΄ αυτές τις
δύσκολες συνθήκες δεν μπορεί και δεν πρέπει να υπάρξει παραίτηση. Μακριά από μας η δακρύβρεχτες
περιγραφές της κατάστασης, ή αποπροσανατολιστικές συμβουλές και
ρητορείες.
Παράλληλα με την αναγκαία καθημερινή,
συλλογική, ακαταπόνητη και ανυποχώρητη δράση για την επιβίωση,
προτείνουμε τον προσανατολισμό σε δραστηριότητες που ενισχύουν τις αντιστάσεις
στην υποβάθμιση, στην απομάκρυνση από τις βλαβερές
επιλογές της ατομικής λύσης που προτείνονται από το σύστημα.
Τα κάλπικα όνειρα, το προσωρινό
βόλεμα, ο ατομικός μικρόκοσμος πρέπει επιτέλους να απομυθοποιηθούν. Να
αντικατασταθούν από το όραμα μιας κοινωνίας όπου οι ελπίδες μετουσιώνονται
πάντοτε σε συλλογική δράση και ποτέ σε μάταιη προσδοκία κάποιας μεταφυσικής
παρέμβασης.
Ήδη σχεδιάζουμε σειρά παρεμβάσεων που
αφορούν παρουσιάσεις βιβλίων, μουσικά αφιερώματα, κλπ
όχι γιατί θεωρούμε πως αντιμετωπίζουμε με τον τρόπο αυτό τις
συνέπειες της κρίσης άλλα γιατί πιστεύουμε πως μόνο σε μια τέτοια κατεύθυνση μπορεί να
αντέξει κάποιος τις δυσκολίες της κρίσης, τις ματαιώσεις των παιδικών ονείρων.
Να βρει κουράγιο για τη συνέχεια αλλά και κυρίως να γεμίζει τη δύσκολη
καθημερινότητα.
Σχεδιάζουμε λοιπόν:
· Αφιερωματική
βραδιά στον ποιητή Αλκη Αλκαίο, το δεύτερο 15ημερο του Γενάρη
· Παρουσίαση
του βιβλίου του Ζουγρού «ΑΝΕΜΟΛΙΑ»
· Αφιέρωμα
σ το έργο Καρδιτσιωτών συνθετών και λογοτεχνών.
Επειδή στο καταστατικό μας αναφέρεται
σαν βασικός σκοπός ίδρυσης της Βιβλιοθήκης «η διάδοση του καλού βιβλίου»
προτείνουμε σε όσους μπορούν ή αισθάνονται την ανάγκη, να
ανταποκριθούν στο πνεύμα των γιορτών αγοράζοντας ή δωρίζοντας σε
προσφιλή τους πρόσωπα κάτι, αυτό να είναι βιβλίο. Η πρόταση αφορά τίτλους και
την πολιτικοκοινωνική του συνείδηση, ενώ παράλληλα είναι ένας άριστος τρόπος
υγιούς εκμετάλλευσης του ελεύθερου χρόνου. Το να αναλυθεί η σημασία και ο
πολύπλευρος ρόλος του βιβλίου δεν είναι ο βασικός σκοπός της παρούσας
παρουσίασης. Πολλά θα μπορούσαν να λεχθούν για τις γνώσεις και τις ιδέες, τα
πρότυπα και τα ιδανικά, τα συναισθήματα και τις ανθρώπινες σχέσεις, τους
προβληματισμούς και τις θεωρίες, τις πολιτικές πράξεις και τις κοινωνικές
δράσεις, τη γλώσσα και την έκφραση που προβάλλουν μπροστά μας κάθε φορά που
γυρίζουμε σελίδα.
Το βιβλίο αποτελεί βασικό μέσο για την
εσωτερική καλλιέργεια του ανθρώπου, την πνευματική του εγρήγορση, την ηθική του
ανύψωση και την πολιτικοκοινωνική του συνείδηση, ενώ παράλληλα είναι ένας
άριστος τρόπος υγιούς εκμετάλλευσης του ελεύθερου χρόνου. Το να αναλυθεί η
σημασία και ο πολύπλευρος ρόλος του βιβλίου δεν είναι ο βασικός σκοπός της
παρούσας παρουσίασης. Πολλά θα μπορούσαν να λεχθούν για τις γνώσεις και τις
ιδέες, τα πρότυπα και τα ιδανικά, τα συναισθήματα και τις ανθρώπινες σχέσεις,
τους προβληματισμούς και τις θεωρίες, τις πολιτικές πράξεις και τις κοινωνικές
δράσεις, τη γλώσσα και την έκφραση που προβάλλουν μπροστά μας κάθε φορά που
γυρίζουμε σελίδα.
Δυστυχώς, όμως, σήμερα οι Έλληνες έχουμε
την επαφή μας με το βιβλίο. Έρευνες δείχνουν πως το 45% των Ελλήνων δε
διαβάζουν ποτέ, ενώ από αυτούς που δηλώνουν βιβλιόφιλοι μόνο ο ένας στους δέκα
διαβάζει συστηματικά κοντά στα δέκα βιβλία το χρόνο, ώστε να μπορεί ορθά να
χαρακτηριστεί βιβλιόφιλος. Οι γρήγοροι ρυθμοί ζωής και οι πολλές υποχρεώσεις
του σύγχρονου ανθρώπου, η έλλειψη
χρόνου, οι αλλαγές στο τρόπο ζωής, η επικράτηση των ηλεκτρονικών ΜΜΕ και
η ανία θεωρούνται βασικοί λόγοι που μας αποστρέφουν από το βιβλίο.
Ειδικά οι νέοι προτιμούν να διαθέσουν το
χρόνο τους παίζοντας ηλεκτρονικά παιχνίδια ή πίνοντας καφέ. Η μαζοποιημένη
διασκέδαση και η κυριαρχία της εικόνας έναντι του λόγου έχουν περιθωριοποιήσει
το βιβλίο και το έχουν εξοβελίσει από τις επιλογές τους. Βέβαια, για την
αποστροφή των νέων προς τα βιβλία μεγάλη ευθύνη φέρει και το αναχρονιστικό μας
εκπαιδευτικό σύστημα. Στηριζόμενο στην παπαγαλία και αντιμετωπιζόμενο ως
προθάλαμος για το πανεπιστήμιο χάνει τον πραγματικό παιδευτικό του ρόλο. Έτσι,
οι νέοι αποκτούν ένα είδος μίσους για το βιβλίο εξαιτίας ποιανού; Του σχολείου!
Του βασικού φορέα μόρφωσης του ανθρώπου.
Με αφορμή τις γιορτινές μέρες που πλησιάζουν
και, καθώς όλοι θα μπούμε στη διαδικασία να κάνουμε κάποιο δώρο, σήμερα είμαστε
εδώ για προτείνουμε βιβλία για όλες τις ηλικίες παιδιών, από τη βρεφική τους
ηλικία μέχρι την ενηλικίωση τους. Βέβαια, η οικονομική κατάσταση σήμερα είναι
τέτοια που κάποιοι θεωρούν είδος πολυτελείας το βιβλίο, όμως, βιβλία μπορούμε
να βρούμε και σε χαμηλές τιμές και να δανειστούμε από τις βιβλιοθήκες. Όσοι,
λοιπόν, μπουν στη διαδικασία να κάνουν κάποιο δώρο στα παιδιά, γιατί αυτό να
είναι ένα ηλεκτρονικό παιχνίδι, ένα gadget,
μια κούκλα και όχι ένα βιβλίο;
Μιας
και σήμερα απευθυνόμαστε σε παιδιά και νέους, σκεφτήκαμε να προτείνουμε τα
βιβλία ανάλογα με την ηλικία. Κάτι τέτοιο βέβαια δεν είναι εντελώς απόλυτο,
αφού ηλικιακά όρια στην ανάγνωση βιβλίων είναι δύσκολο να βάλεις όσο το παιδί
μεγαλώνει. Τέλος, προσπαθήσαμε να γίνουμε όσο πιο ευρείς όσον αφορά τους
εκδοτικούς οίκους, αφού σκοπός μας δεν είναι να προωθήσουμε κάποιο
συγκεκριμένο.
ΒΙΒΛΙΟΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΜΙΚΡΟΥΣ ΒΙΒΛΙΟΦΑΓΟΥΣ
0-2
ετών
- «ΣΤΟ ΑΓΡΟΚΤΗΜΑ, ΤΟ ΓΟΥΡΟΥΝΑΚΙ» Εκδόσεις Ψυχογιός, 2007
Ένα πάνινο βιβλιαράκι με όμορφες εικόνες για τα μικρά χεράκια.
- «ΤΑ ΖΩΑ ΤΟΥ ΚΗΠΟΥ. ΑΓΓΙΖΩ, ΑΙΣΘΑΝΟΜΑΙ ΚΑΙ ΑΚΟΥΩ ΤΑ ΖΩΑ»! Θοδωρής Τσιώλης μετάφραση. Εκδόσεις Μεταίχμιο, 2012
Έλα να γνωρίσεις όλα τα φασαριόζικα ζώα του κήπου σε αυτό το βιβλίο με
ήχους.
- «ΟΙ ΠΡΩΤΕΣ ΜΟΥ 100 ΛΕΞΕΙΣ», Κέλλυ Δημοπούλου μετάφραση. Εκδόσεις Μίνωας, 2011
Ένα βιβλίο
για μικρά παιδιά με τις βασικές πρώτες λέξεις και εικόνες!
2-4
ετών
- «ΟΙ ΠΕΡΙΠΕΤΕΙΕΣ ΤΟΥ ΜΙΚΡΟΥ ΝΑΝΟΥ: 10 ΜΑΓΙΚΟΙ ΗΧΟΙ», Βίλχελμ Χάουφ. Εκδόσεις Susaeta, 2011
Διάβασε το αγαπημένο παραμύθι του Βίλχελμ Χάουφ συντροφιά με μαγικούς
ήχους.
- «ΤΟ ΣΠΙΤΙ ΤΟΥ ΑΪ-ΒΑΣΙΛΗ». Εκδόσεις Ψυχογιός, 2012
Καλωσόρισες στο σπίτι του Αϊ-Βασίλη! Δες πώς προετοιμάζεται για τη
μεγάλη μέρα, όπου θα μοιράσει δώρα στα παιδιά όλου του κόσμου, και πώς τα
ξωτικά τον βοηθούν φτιάχνοντας παιχνίδια αλλά και γιορτινές λιχουδιές.
- «ΜΑΓΝΗΤΙΚΑ ΓΡΑΜΜΑΤΑ»., Αμαλία Ζώη επιμέλεια. Εκδόσεις Σαββάλα, 2008
Διασκεδάστε μαθαίνοντας τα γράμματα και τους αριθμούς παρέα με τα
αγαπημένα σας ζωάκια και τα μαγνητάκια.
4-6
ετών
- «ΠΕΝΤΕ ΣΩΜΑΤΟΦΥΛΑΚΕΣ ΚΛΕΙΣΜΕΝΟΙ
ΣΤΟ ΨΥΓΕΙΟ», Άννα Βερούλη, Νίκος Μιχαλόπουλος. Εκδόσεις Άγκυρα, 2008
Ανακαλύψτε την ενέργεια που κρύβεται σε κάθε επιλογή της διατροφής μας
και μετατρέψτε το καθημερινό ταξίδι της τροφής σε ταξίδι γνώσης, εμπειρίας,
νοστιμιάς, δύναμης και υγείας.
- «ΆΛΦΑ-ΑΛΦΑ, ΒΗΤΑ-ΒΗΤΑ, ΕΜΑΘΑ ΤΗΝ
ΑΛΦΑΒΗΤΑ»!
Φράσεις και εικόνες, αξεχώριστα ενωμένες στα κείμενα και τις
ζωγραφιές, προσφέρουν με απλό τρόπο ένα πανόραμα του κόσμου που μας περιβάλλει.
Το βιβλίο προτείνει και παιχνίδια-ασκήσεις που βοηθούν τα νήπια να κατανοήσουν
καλύτερα όσα ήδη έχουν μάθει παίζοντας
- «Ο ΑΪ-ΒΑΣΙΛΗΣ ΣΤΗ ΦΥΛΑΚΗ ΜΕ ΤΟΥΣ
83 ΜΙΚΡΟΥΣ ΑΡΟΥΡΑΙΟΥΣ»., Ευγένιος Τριβιζάς. Εκδόσεις
Μεταίχμιο, 2012
Ο Αϊ-Βασίλης, γίνεται ο ήρωας μιας ιστορίας γεμάτης περιπέτεια, δράση,
απρόοπτα, εκπλήξεις. Μέσα από μια χιουμοριστική αφήγηση, ο συγγραφέας επιχειρεί
μια σάτιρα των απόψεων, στάσεων και των συμπεριφορών του μέσου σύγχρονου
Έλληνα.
6-8
ετών
- «ΤΟ ΠΑΡΑΜΥΘΙ ΤΩΝ ΠΑΡΑΜΥΘΙΩΝ:
ΟΜΗΡΟΥ ΟΔΥΣΣΕΙΑ», Κάρμεν Ρουγγέρη. Εκδόσεις Λιβάνη, 2008
Παιδιά, ελάτε να χαρούμε ένα έργο του μεγαλύτερου ποιητή όλων των
αιώνων, του ποιητή που έζησε τον 8ο π.Χ. αιώνα και ύμνησε την
"Ιλιάδα" πρώτα κι ύστερα καταπιάστηκε με τα κατορθώματα του Οδυσσέα,
του βασιλιά της Ιθάκης.
- «ΤΟ ΩΡΑΙΟΤΕΡΟ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΙΑΤΙΚΟ
ΔΩΡΟ», Λίζα Βάρβογλη - Κασκαβέλη. Εκδόσεις Μοντέρνοι Καιροί, 2011
Για τη Λαλίνα μετράει φέτος η χαρά της είναι
διπλή. Έχει μεγαλώσει και δε θα πάρει μόνο δώρα από τους δικούς της, αλλά θα
τους προσφέρει κι αυτή. Δίχως να χάσει χρόνο κάθεται στο γραφείο, παίρνει χαρτί
και μολύβι και με τη συντροφιά της γατούλας της αρχίζει να σημειώνει τι θα
χαρίσει στην οικογένειά της. Τι δώρο να διαλέξει όμως για τη γιαγιά; Πρέπει να
είναι κάτι διαφορετικό, μοναδικό, υπέροχο. Κάτι σαν μια μεγάλη αγκαλιά και δυο
γλυκά φιλιά. Ένα τέτοιο δώρο όμως, δεν μπαίνει σε κουτί. Πώς θα το στείλει με
το ταχυδρομείο;
- «ΤΟ ΓΙΓΑΝΤΙΟ ΒΙΒΛΙΟ ΤΩΝ ΖΩΩΝ». Εκδόσεις Πάργα, 2011
Αυτό το βιβλίο διδάσκει στα παιδιά τα πάντα για τα ζώα του βουνού και
του δάσους, τα άγρια ζώα και τα πιο μεγάλα ζώα του κόσμου
8-10
ετών
- «ΠΡΟΪΣΤΟΡΙΚΗ ΖΩΗ», William Lindsay. Εκδόσεις Ερευνητές, 1997
Ανακαλύψτε πως ξεκίνησε η ζωή στη γη - από το πρώτο βακτηρίδιο έως την
εποχή των γιγάντιων δεινοσαύρων και την εμφάνιση του ανθρώπου
- «ΑΠΟ ΤΗ ΓΗ ΣΤΗ ΣΕΛΗΝΗ», Ιούλιος Βερν. Εκδόσεις Παπαδόπουλος, 2007
Τα μέλη της Λέσχης των Οπλοποιών, στη Βαλτιμόρη, αποφασίζουν μετά το
τέλος του εμφυλίου πολέμου να κατασκευάσουν μία τεράστια βολίδα και, με
εκτοξευτήρα ένα γιγάντιο κανόνι, να την πυροδοτήσουν και να τη στείλουν στη
σελήνη. Άραγε θα καταφέρουν οι τολμηροί και ριψοκίνδυνοι αυτοί πρωτοπόροι να
κατακτήσουν τη σελήνη και να ανακαλύψουν αν υπάρχει ζωή σ' αυτόν τον πλανήτη
- «ΤΑ ΓΕΝΕΘΛΙΑ», Ζωρζ Σαρή. Εκδόσεις Πατάκη, 2011
Η Άννα, οκτώ χρονών, ονειρεύεται πολύχρωμα μπαλόνια. Όμως, τα μπαλόνια
σπάνε μ' έναν ξερό ήχο. Έχει ξημερώσει η 21η Απριλίου. Τα τανκς βγήκανε στους
δρόμους της Αθήνας. Η ζωή της Άννας αναποδογυρίζεται. Δε θα γιορτάσει τα
γενέθλιά της. Θα μεγαλώσει με ιδανικό το νονό της, τον καθηγητή, που της
μαθαίνει με τις πράξεις του τι πάει να πει ελευθερία.
10-12
ετών
- «... ΣΤΑ ΙΧΝΗ ΤΟΥ ΘΗΣΑΥΡΟΥ ΤΩΝ
ΘΗΣΑΥΡΩΝ»! Κυριάκος Μούρτζης. Εκδόσεις Ελληνοεκδοτική, 2011
200 περίπου χρόνια προτού το πρώτο ατµόπλοιο οργώσει τις θάλασσες του
κόσµου, ζούσε ένας σπουδαίος καπετάνιος. Οι θαλασσινοί τού είχαν δώσει το όνοµα
"Ο Πειρατής των Επτά Θαλασσών", γιατί στη ναυτοσύνη σαν κι αυτόν
άλλον δεν είχαν ξαναδεί και, µάλλον, ούτε υπήρξε και άλλος! Αυτός, λοιπόν, ο
φοβερός πειρατής είχε βάλει σκοπό της ζωής του να ανακαλύψει τον πολυτιμότερο
θησαυρό από όλους τους θησαυρούς της Γης...
- «ΣΚΡΟΥΤΖ» , Κάρολος Ντίκενς. Εκδόσεις Πατάκη, 2012
Λονδίνο,
μέσα του 19ου αιώνα, μια νύχτα που χιόνιζε, μια παραμονή Χριστουγέννων...
Γεμάτος αδιαφορία, για κάθε
λογής μαγεία, συναίσθημα ή τρυφερότητα, ο Σκρουτζ, ο γερο-τοκογλύφος,
μετράει τα λεφτά του. Εκείνος δεν το γνωρίζει ακόμα, όμως η μοίρα που τον θέλει
εγωιστή και παλιάνθρωπο δε θα έχει για πολύ το πάνω χέρι... Ποτέ δεν είναι αργά
για ένα θαύμα...
- «ΓΕΙΑ ΣΟΥ, ΦΙΛΕ»! Κατερίνα Βρεττού, Λίλη Γάτη, κ. α. Εκδόσεις Σύγχρονη Εποχή, 2011
Ανθολογία διηγημάτων για τη
μετανάστευση, για παιδιά και νέους.
ΖΩΗ ΧΑΛΑΤΣΗ
ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΟΝΟΜΟΣ
·
«Το άλογο του πολέμου», Μάικλ Μορπούργκο, εκδόσεις
Πατάκη, 2012
Με το ξέσπασμα του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου, ο Τζόι, το
αγαπημένο άλογο του νεαρού Άλμπερτ, πουλιέται στο ιππικό και στέλνεται με καράβι
στη Γαλλία. Με τον αξιωματικό του, ο Τζόι ρίχνεται εναντίον του εχθρού και
γίνεται μάρτυρας της φρίκης της πρώτης γραμμής. Όταν ο αξιωματικός του
σκοτώνεται, ο Τζόι προσφέρει τις υπηρεσίες του και στις δύο πλευρές μέχρι που
θα βρεθεί ολομόναχος στην Ουδέτερη Ζώνη. Αλλά ο Άλμπερτ δεν μπορεί να ξεχάσει
το αγαπημένο του άλογο, κι έτσι παίρνει την απόφαση να το βρει και να το φέρει
πίσω στην πατρίδα του…Ένα σύγχρονο αντιπολεμικό αριστούργημα.
·
«Κλικ, Δέκα φωνές μια ιστορία», (Ο. Κόλφερ, Ρ. Ντόιλ,
Ν. Χόρνμπι, Ντ. Έλις, Λ. Σου Παρκ, Ντ. Άλμοντ,
Τ. Γουάιν-Τζόουνς, Ρ. Οζέκι, Μ. Λάναγκαν, Γκ. Μαγκουάιρ), Μετάφραση Φανή
Πανταζή, εκδόσεις Μεταίχμιο, 2012
Συλλογή από τρυφερές και συνάμα χιουμοριστικές ιστορίες
που υμνούν τη ζωή, την αγάπη, τη φιλία,την ειρήνη, την προσφορά. Θέματα σχετικά
με την ηθική και τα ανθρώπινα δικαιώματα.
·
«66 φράσεις δυόμισι χιλιάδων χρόνων», Μπαρτζής Δ.
Γιάννης, εκδόσεις Καστανιώτη, 2008
Πολύ συχνά χρησιμοποιούμε λέξεις και φράσεις που μας
έρχονται αναλλοίωτες κατευθείαν από τον αρχαίο κόσμο. Oι γλωσσικοί αυτοί
επισκέπτες από το μακρινό εθνικό μας παρελθόν «τρυπώνουν» μέσα στον καθημερινό
μας λόγο φορτωμένοι μακρά και βαθιά νοήματα, έννοιες και ιδέες τέλεια
συμπτυγμένα σε μια λέξη, σ' ένα όνομα, σε μια μικρή φράση, βοηθώντας αλλά και
πλουτίζοντας την εκφραστική μας ικανότητα. Σε τούτο το βιβλίο έχουν επιλεγεί 66
τέτοιες φράσεις, από τις πιο συνηθισμένες, και παρουσιάζονται με χιούμορ μαζί με
πλήθος από ιστορικές ή μυθολογικές πληροφορίες και επεξηγήσεις, έτσι ώστε το
χαρούμενο ξάφνιασμα της γνώσης συνδυάζεται με το ευχάριστο όσο και δημιουργικό
διάβασμα.
·
«Μια ιστορία του Φιοντόρ», Μάνος Κοντολέων, εκδόσεις
Πατάκη, 2012
Μια διεισδυτική ματιά στο θέμα της μετανάστευσης, του
ξένου και της αποδοχής του «Άλλου». Σε ένα ελληνικό χωριό που δεν κατονομάζεται
φτάνει η Λιούμπα, ένα κορίτσι στην αρχή της εφηβείας από τη Ρωσία. Την
υποδέχεται η μάνα της, εγκατεστημένη ήδη στο χωριό εδώ και πολλά χρόνια. Η μάνα
έχει προσαρμοστεί πλήρως ή, πιο σωστά, έχει αφομοιωθεί. Η Λιούμπα αρνείται όχι
μόνο την αφομοίωση αλλά και τη στοιχειώδη προσαρμογή. Δεν αλλάζει το όνομά της,
δε μιλά ελληνικά, δε χαμογελά, δεν πλησιάζει κανέναν, διαρκώς συγκρίνει και
απορρίπτει. Ζει με το όνειρο της επιστροφής. Ο νους και η καρδιά της είναι στο
πατρικό σπίτι, στον παππού της, στα τοπία της Ρωσίας, στην αγαπημένη γλώσσα.
Είναι μια βίαια ξεριζωμένη ύπαρξη.
·
«Η αυλή μας», Μαρία Ιορδανίδου, εκδόσεις Εστία, 1981
Πίσω από τον αθώο και ανυποψίαστο τίτλο H αυλή μας η
Mαρία Iορδανίδου, με την κοφτερή παρατηρητική της ματιά και το πυκνό της
γράψιμο, ζωντανεύει το σήμερα: την εποχή της τσιμεντένιας πολυκατοικίας, της
μόλυνσης του περιβάλλοντος, της αυτοκαταστροφής. Mεσ' από τον μικρό χώρο μιας
«αυλής», κατορθώνει να μας παρουσιάσει τον σύγχρονο άνθρωπο και τα προβλήματα
της καθημερινής ζωής, όπως τα βλέπει και τα αφηγείται η ίδια ―μια γριά γυναίκα
του περασμένου αιώνα― με νοσταλγικές εικόνες από το παρελθόν, με χιούμορ,
απλότητα και ανάλαφρη διάθεση.
·
«Με οικογένεια», Έκτορ Μάλο, εκδόσεις Μίνωας, 2011
Η μικρή Περίνα χάνει τους γονείς της σε ηλικία έντεκα
ετών. Μόνη, χωρίς λεφτά και φαγητό, αποφασίζει να ξεκινήσει με τα πόδια από το
Παρίσι με προορισμό το Μαροκούρ, προκειμένου να συναντήσει τη μοναδική
οικογένεια που της έχει απομείνει: την οικογένεια του πατέρα της. Εκεί, με
στήριγμα την υπομονή της, την περηφάνια της, την εξυπνάδα της και την
εργατικότητά της, πρέπει να κερδίσει την εμπιστοσύνη των ανθρώπων παραμερίζοντας
συμφέροντα και δυσκολίες. Θα μπορέσει να αλλάξει τη ζωή της; Θα γνωρίσει ποτέ
την ευτυχία;
·
«Χωρίς οικογένεια», Έκτορ Μάλο, εκδόσεις Μίνωας, 2011
Ο Ρεμί, ένα παιδί οχτώ χρονών, ανακαλύπτει πως η
γυναίκα που τον μεγαλώνει στοργικά δεν είναι η πραγματική του μητέρα. Όταν ο
άντρας της τον πουλήσει σε έναν πλανόδιο θεατρίνο, θα αρχίσουν τα βάσανα και οι
περιπέτειες και ο μικρός Ρεμί θα βρεθεί να ταξιδεύει με έναν παράξενο θίασο
δίνοντας υπαίθριες παραστάσεις.
Ταξιδεύοντας σε πόλεις και χωριά έρχεται αντιμέτωπος
με την κακία των ανθρώπων. Κάποιοι όμως, φωτεινές εξαιρέσεις σε ένα σκοτεινό
και βίαιο κόσμο, θα του συμπαρασταθούν και θα τον βοηθήσουν να ξεπεράσει τις
δυσκολίες που αντιμετωπίζει. Καθ΄ όλη τη διάρκεια αυτής της πορείας, θα
διακατέχεται πάντα από τη λαχτάρα να ανακαλύψει τους χαμένους του γονείς. Θα
καταφέρει άραγε να τους βρει; Θα συναντήσει ποτέ την πραγματική του μητέρα;
·
«Το χαμόγελο της Εκάτης», Ψαραύτη Λίτσα, εκδόσεις Πατάκη,
2011
Ροίκος και Θεανώ... Κωνσταντίνος και Θεονίκη...
Γιακουμής και Αρετή... Τέλης και Τέτη... Τέσσερις αιώνες από την ελληνική
ιστορία και τέσσερα νεαρά κορίτσια που έζησαν σ' ένα νησί του Αιγαίου. Κι ένα
πολύτιμο κόσμημα-σύμβολο που χάνεται και ξαναβρίσκεται με τρόπο απρόβλεπτο και
μυστηριώδη. Πρόσωπα υπαρκτά και φανταστικά πλαισιώνουν τους ήρωες που μάχονται
για τον έρωτα, την ελπίδα, τα όνειρα, τη ζωή...
·
«Το φάντασμα της Πορτίτσας», Αναγνωστόπουλος Δ.
Βασίλης, εκδόσεις Καστανιώτη, 1994
Χειμώνας του 1927. Στην Πορτίτσα, χωριό στα ριζά των
θεσσαλικών Αγράφων, «γεννιέται» στο υπόγειο του μικρού σχολείου το «Φάντασμα»
και μαζί του τα όνειρα, οι φιλοδοξίες και τα συμφέροντα μικρών και μεγάλων.
Αυτό ζωντανεύει μνήμες, χαρίζει ευφράδεια και δίνει μπόι σε ασήμαντους και
παρακατιανούς. Παράλληλα όμως σπέρνει τον πανικό σ' όλη την περιοχή και κάνει
τη φαντασία επικίνδυνη, ανασύροντας με χιούμορ τα απωθημένα των απλών ανθρώπων
και καθρεφτίζοντας τη μεσοπολεμική κοινωνία της επαρχίας.Πίσω από το
φαινομενικά απλοϊκό κόσμο του χωριού, δοσμένο σε πολλά αφηγηματικά επίπεδα,
ανοίγεται η αυλαία στον αναγνώστη για να παρακολουθήσει, σαν σε παράσταση
θεάτρου, ένα βαθύτατα ψυχολογικό και κοινωνικό δράμα, με θεματικό πυρήνα το
δικαίωμα που έχει ο καθένας μα και πολλοί μαζί να ονειρεύονται, να πλάθουν
μύθους, ακόμα και... φαντάσματα!
·
«Μικρόκοσμος», Παναγιωτάκης Κ. Γιώργος, εκδόσεις
Κέδρος, 2011
Πίσω από το φαινομενικά απλοϊκό κόσμο του χωριού,
δοσμένο σε πολλά αφηγηματικά επίπεδα, ανοίγεται η αυλαία στον αναγνώστη για να
παρακολουθήσει, σαν σε παράσταση θεάτρου, ένα βαθύτατα ψυχολογικό και κοινωνικό
δράμα, με θεματικό πυρήνα το δικαίωμα που έχει ο καθένας μα και πολλοί μαζί να
ονειρεύονται, να πλάθουν μύθους, ακόμα και... φαντάσματα!Μια δαιδαλώδης
πολιτεία. Η πρώτη μέρα της άνοιξης. Ένας πόλεμος που μόλις ξεκινά. Και ένα
μήνυμα. Ένα παράξενο μήνυμα που διατρέχει χιλιάδες σώματα και κεραίες, για να
καταλήξει στη Σβέλτα, το μοναχικό κορίτσι των στοών. Ο αποστολέας του είναι
άγνωστος. Κι όμως, όταν η Σβέλτα λάβει αυτό το μήνυμα, μια πρωτόγνωρη δύναμη θα
ανθίσει μέσα της και θα τη βοηθήσει να πάρει τη ζωή στα χέρια της. Σύντομα, θα
έρθει αντιμέτωπη με όλους τους ισχυρούς της πόλης. Ακόμη και με την ίδια τη
βλοσυρή βασίλισσα. Έχει όμως πάρει την απόφασή της. Τίποτα και κανένας δεν
μπορεί να τη σταματήσει. Θα θελήσει να βγει στον έξω κόσμο. Και εκεί, ανάμεσα
στα πανέμορφα ηλιολούλουδα και στις επικίνδυνες αραχνοφωλιές, θα αναζητήσει το
μυστηριώδη αποστολέα του μηνύματος. Την ίδια στιγμή, σε μια άλλη πολιτεία, ένα
αγόρι βιώνει κάτι παρόμοιο... Ένας κόσμος που μοιάζει αμετακίνητος, μα που
τελικά ίσως και να μπορεί να αλλάξει. Όπως συμβαίνει και με το δικό μας κόσμο.
·
«Η επιστροφή του νεαρού πρίγκιπα», Α. Γκ. Ροεμέρς,
Μετάφραση Μπανιά Χρύσα, εκδόσεις Ψυχογιός, 2012
Ένας άντρας ταξιδεύει μόνος του στους απέραντους και
απομονωμένους δρόμους της Παταγονίας. Ξαφνικά βλέπει μια ανθρώπινη φιγούρα:
είναι ένας πεινασμένος και αβοήθητος έφηβος με παράξενο ντύσιμο και αστέρια
γύρω από τα ξανθά του μαλλιά. Ο άντρας συνειδητοποιεί ότι έχει μπροστά του τον
Πρίγκιπα που έχει μεγαλώσει πλέον και έχει γυρίσει στη Γη. Οι δυο ταξιδιώτες
αρχίζουν να μιλάνε για τα πιο απλά και πιο σημαντικά πράγματα της ζωής. Το
ταξίδι τους με προορισμό το άγνωστο γίνεται ένα πραγματικά πνευματικό ταξίδι,
που τους οδηγεί από την αθωότητα στην ωριμότητα, από το καθημερινό στο
μεταφυσικό και από τη λύπη και την κυνικότητα στην ευτυχία και στον ενθουσιασμό
για τη ζωή.
·
«Ε. Π.», Σαρή Ζωρζ, εκδόσεις Πατάκη, 2008
Μια παρέα συμμαθήτριες με αθωότητα και αισιοδοξία
πλάθουν όνειρα για ένα μέλλον ανέφελο, όπου θα συνεχίζουν να είναι μαζί, όπως
και στο σχολείο. Μπορεί η συνοχή μιας τάξης στο γυμνάσιο θηλέων να φανεί πιο
ανθεκτική από τη δύναμη της ζωής;
·
«Το τρύπιο βουνό», Χατζηβασιλείου Βασίλης, εκδόσεις
Κέδρος 1994
Ένα πιστόλι μισοσκουριασμένο και γεμάτο λάσπες ήταν
ακουμπισμένο πάνω σε μια χωματόπετρα. Τρομαγμένοι, χωρίς κανείς να τολμά να το
αγγίξει, καρφώσαμε τα μάτια επάνω του. Η ζέστη από την έλλειψη του οξυγόνου και
ο φόβος από το απροσδόκητο εύρημα, μας έβγαλαν γρήγορα έξω. Η απότομη αλλαγή
στο φως μας τύφλωσε τα μάτια. Καθίσαμε παράμερα. Κοιταχτήκαμε μεταξύ μας, σαν
να θέλαμε να βεβαιωθούμε ότι ήμασταν εντάξει. Είχαμε γίνει και οι τέσσερις
αγνώριστοι από τη μουντζούρα. Πήραμε το δρόμο για τα σπίτια μας, με τη σκέψη
στο «Τρύπιο βουνό», και τον εφιάλτη του πιστολιού σφηνωμένο στο μυαλό μας.
·
«Χωρίς τη μαμά μου», Θεοφανοπούλου Τζένη, εκδόσεις
Ψυχογιός, 2010
Γεια σας. Με λένε Φωτεινή Αντύπα και είμαι δώδεκα
χρόνων και κάτι μηνών. Πηγαίνω στην Πρώτη Γυμνασίου και ζω με τον μπαμπά μου
και τον αδελφό μου, τον Βασίλη, σε μια γειτονιά της Αθήνας. Σε λίγες μέρες
είναι τα γενέθλια της μαμάς. Αν ζούσε, θα γινόταν τώρα σαράντα χρόνων. Δεν ξέρω
πόσο καλά τη θυμάμαι. Δεν μπορώ να πω με απόλυτη σιγουριά αν τα μάτια της ήταν
γαλάζια ή πράσινα, αν ήταν ψηλή ή κοντή –εμένα έτσι κι αλλιώς μου φαινόταν πολύ
ψηλή γιατί τότε ήμουν μικρή– ή πόσο μακριά ήταν τα μαλλιά της. Θυμάμαι όμως ότι
ήταν πορτοκαλί, ναι δε λέω ψέματα, η μαμά μου είχε πορτοκαλί μαλλιά. Θυμάμαι
ακόμα μια μυρωδιά, ανακατεμένη λεβάντα και τριαντάφυλλο, να με χαλαρώνει λίγο
πριν ανταλλάξουμε το τελευταίο φιλί της ημέρας. Ο μπαμπάς λέει πως ήταν το
άρωμά της –έχει φυλάξει το τελευταίο μπουκαλάκι– αλλά μπα, δεν είναι ακριβώς η
ίδια μυρωδιά. Στο σπίτι, όμως, έχουμε πολλές φωτογραφίες. Τη μαμά κοριτσάκι, τη
μαμά κοπέλα στο λύκειο, τη μαμά νύφη, τη μαμά έγκυο, πρώτα στον Βασίλη κι
αργότερα σε μένα. Σίγουρα, ήταν πολύ όμορφη γυναίκα η μαμά μου. Έχω φτιάξει ένα
άλμπουμ κατάδικό μου και το έχω στο δωμάτιό μου. Έτσι κρατώ μέσα στο μυαλό μου
την πιο όμορφη εικόνα της.
·
«Κάπου ν’ ανήκεις», Μανδηλαράς Φίλιππος, εκδοσεις
Πατάκη, 2011
Γραμμένο σε πρωτοπρόσωπη αφήγηση, με διαρκείς
παρεμβολές από την Ανθή –την κοπέλα που μόλις έχει γνωρίσει και ερωτευτεί ο
Γιάννης και η οποία αναλαμβάνει να μας αποκαλύψει το τέλος– το μυθιστόρημα
οδηγεί τον αναγνώστη στους μαιάνδρους της εφηβικής σκέψης, όπου η ανάγκη για
ένταξη σε ένα κοινωνικό σύνολο έρχεται συχνά σε σύγκρουση με την υπαρξιακή
ανάγκη που νιώθει ο έφηβος να αρθρώσει τον προσωπικό του λόγο, έξω από σχήματα
και ομάδες. Όχημα σ’ αυτή τη σύγκρουση είναι, στην περίπτωση του Γιάννη, το
ποδόσφαιρο, η παοκτζίδικη ταυτότητά του και οι στίχοι (αλλά και η μουσική) από
τις «Τρύπες» (και όχι μόνο).
Για εφήβους 15-18 ετών
·
«Κοσμοδρόμιο», Ελένη Κατσαμά,
εκδόσεις Πατάκη, 2012
Κοσμοδρόμιο λέγεται το διαστημικό
κέντρο της Ρωσίας, απ' όπου εκτοξεύονται διαστημόπλοια προς εξερεύνηση νέων
κόσμων. Στο βιβλίο Κοσμοδρόμιο η γνωριμία μας με νέους κόσμους γίνεται η αφορμή
για να γνωρίσουμε καλύτερα τον δικό μας. 21 έφηβοι από 21 σημεία του πλανήτη
αφηγούνται τη δική τους ιστορία και μοιράζονται τους λόγους που τα μάτια τους
δεν κλείνουν εύκολα το βράδυ (Ιράκ, Αγγλία, Σαχάρα, Αυστραλία, Σομαλία, Ρωσία,
Γαλλία, Κίνα, Η.Π.Α., Καζακστάν, Ελ Σαλβαδόρ, Ινδία, Κολομβία, Ελλάδα,
Ρουμανία, Σρι Λάνκα, Σιέρα Λεόνε, Ταϊβάν, Ιράν, πρώην Γιουγκοσλαβία, Νέα
Ζηλανδία). Οι ιστορίες του
Κοσμοδρομίου βασίζονται σε αληθινά περιστατικά, ρεαλιστικές συνθήκες και υπαρκτά πρόσωπα.
·
«Το άρωμα της Νεφέλης», Δέδε Πόπη,
εκδόσεις Σύγχρονοι ορίζοντες, 2003
Για τον Άγγελο η επιστροφή στη ζωή
είχε νόημα και ήταν απόλυτα συνδεδεμένη με την ευτυχία της Νεφέλης. Αυτή τον
ανέσυρε από τον ψεύτικο παράδεισο των ναρκωτικών και τον βοήθησε να δει
διαφορετικά τον κόσμο. Της χρωστούσε πολλά, γι' αυτό προσπάθησε με τα υλικά της
παιδικής του ηλικίας να χτίσει τη νέα τους ζωή στον τόπο που γεννήθηκε, στη
μακρινή Μηλιά, ένα χωριό στις παρυφές του Ολύμπου. Όμως όσο κι αν οι προθέσεις
του ήταν καλές, η Μηλιά, που ήξερε, είχε χαθεί οριστικά, κι έτσι ήρθε σε
σύγκρουση με τους συγχωριανούς του, που τον αντιμετώπιζαν εχθρικά.
·
«Χνότα στο τζάμι», Παπαθεοδώρου
Βασίλης, εκδόσεις Κέδρος, 2007
Είναι ένα νεανικό μυθιστόρημα
φαντασίας που εστιάζει στο ζήτημα της τρομοκρατίας και της προσωπικής
ελευθερίας. Ήρωες παιδιά, νέοι και έφηβοι. Ο συγγραφέας με εύστοχο τρόπο
αναπτύσσει ένα πολύ ενδιαφέρον θέμα. Το μυθιστόρημα διακρίνεται για την έντονη
δράση και πλοκή που εξελίσσεται με τρόπο που κρατά αμείωτο το ενδιαφέρον του
αναγνώστη. Η γλώσσα λογοτεχνική και ρεαλιστική μαζί δημιουργεί ένα ευχάριστο
αναγνωστικό κλίμα. Ο συγγραφέας δεν κινδυνολογεί και καλλιεργεί το πνεύμα
αισιοδοξίας που χρειάζονται οι αναγνώστες αυτής της ηλικίας, διαφυλάσσοντας τον
ρεαλισμό και την πραγματικότητα.
·
«Όνειρα από μετάξι», Ψαραύτη Λίτσα,
εκδόσεις Πατάκη, 2002
H οικογένεια Καψάλη ζει μια
φαινομενικά ήρεμη ζωή σ' ένα νησί του Αιγαίου ως τη μέρα που ο Ιταλός Πάολο
Πινέλι έρχεται για να επιστρέψει ένα αρχαίο αντικείμενο που είχε κλέψει ο
πατέρας του κατά τη διάρκεια της Ιταλικής κατοχής το 1941.O ερχομός του ξένου
θα ταράξει την οικογένεια και θα ξυπνήσει μνήμες από το παρελθόν.H νεαρή Δανάη
περιγράφει πώς τα μέλη της οικογένειας αντιμετώπισαν τη φυγή της μητέρας με τον
Ιταλό και πώς η ίδια οδηγήθηκε στη λύτρωση και στην αυτογνωσία.
·
«Όστρακο στα μαλλιά», Αυτζής Μερκούριος,
εκδόσεις Ψυχογιός, 2008
Ένα θαλάσσιο όστρακο σημαδεύει άλλοτε
με τραγικές συνέπειες κι άλλοτε καλότυχα τη ζωή τεσσάρων κοριτσιών που έζησαν
στον ίδιο τόπο αλλά σε τελείως διαφορετικές ιστορικές εποχές. Η Φίλιννα,
κορίτσι της νεολιθικής εποχής, η Βεριννώ, βοσκοπούλα στα χρόνια του Φιλίππου
Β΄, η Χρυσαυγή, κόρη ψαρά στα χρόνια του Μακεδονικού Αγώνα και η Αυγή, μια
σύγχρονη κοπέλα, θα γνωρίσουν τα ερωτικά παιχνίδια, τις μάχες, τον πόλεμο, το
μίσος, την αγάπη και τη δύναμη της μοίρας. Ένα μυθιστόρημα σπονδυλωτό που
περιγράφει την καθημερινότητα στη Μακεδονία από τα Αρχαία Χρόνια μέχρι τις
μέρες μας και υμνεί τη ζωή, τον έρωτα, αλλά και τον αγώνα για επιβίωση και
πρόοδο.
·
«Γκάτερ», Ντορίνα Παπαλιού, εκδόσεις
Κέδρος, 2007
Νύχτα στην καφετέρια του
"Τζίμη". Ο δεκαοκτάχρονος Αλέξανδρος Δαμιανός σκιτσάρει το πρόσωπο
του άγνωστου άντρα που κάθεται απέναντί του. Όμως δεν μπορεί να φανταστεί πως
το σκίτσο είναι μόνο η αρχή, η πρώτη εικόνα σε μια ιστορία που αρχίζει να
ξετυλίγεται μπροστά στα μάτια του σαν τα κόμικς που συνεχώς σχεδιάζει. Δύο
σκοτεινοί τύποι πλησιάζουν και λένε κάτι στον άγνωστο. Αυτός τους ακολουθεί
έξω. Ο Αλέξανδρος βλέπει ένα πιστόλι. Ή μήπως του φάνηκε;
Εγκλωβισμένος σε ένα περιβάλλον που
δεν τον χωράει, ανάμεσα σε έναν πατέρα που αντιστρατεύεται τα όνειρά του και
τον δύσκολο έρωτά του για την ωραία Ιζαμπέλλα, ο Αλέξανδρος αρχίζει να ψάχνει,
καρέ καρέ, την αλήθεια. Η πραγματικότητα όμως είναι πολύ πιο επικίνδυνη από τα
κόμικς...
Γκάτερ (gutter): αγγλική λέξη που
χρησιμοποιείται στη γλώσσα των δημιουργών των κόμικς και στα ελληνικά, για να
δηλώσει το κενό ανάμεσα σε δυο διαδοχικές εικόνες. Είναι ο χώρος όπου ο
αναγνώστης ενώνει νοηματικά το ένα πάνελ με το άλλο. Η ίδια λέξη στα αγγλικά
σημαίνει χαντάκι, λούκι αλλά και το παραβατικό κοινωνικό περιθώριο, τον
υπόκοσμο.
·
«Η άλλη φωνή», Γκέρτσου-Σαρρή Άννα,
εκδόσεις Κέδρος, 2006
·
Για
τη Μαρίνα η Γ΄Λυκείου δεν είναι μόνο η χρονιά που θα κρίνει το μέλλον της.
Είναι και μια χρονιά ανησυχιών και διλημμάτων. Γύρω της, αυτοί που συνθέτουν
τον ιστό της προσωπικής της ιστορίας: ο πατέρας – πιεσμένος επαγγελματικά -, η
μητέρα – πάντα παρεμβατική -, ο χαϊδεμένος μικρός αδερφός κι ο θείος που λύνει
όλα τα προβλήματα. Και ο φοιτητής. Η Μαρίνα τον ερωτεύεται, αλλά υποψιάζεται
κάποια μυστική σχέση του με τη συμμαθήτριά της την Υβόννη. Μέσα από αντιζηλίες
και καχυποψίες, η αλήθεια αποκαλύπτεται και αναδεικνύεται η δύναμη της
προσφοράς και της φιλίας. Πάνω απ’ όλα, αυτή τη χρονιά πρέπει να κάνει την
επιλογή της: Νομική, με την έτοιμη επαγγελματική λύση, ή η Σχολή που
ονειρεύεται; Η Μαρίνα θα αφουγκραστεί την “άλλη” φωνή, τη φωνή του εσωτερικού
της κόσμου, που τη μεταμορφώνει από ευαίσθητη έφηβη σε έναν ώριμο άνθρωπο. Για
τη Μαρίνα αυτή είναι η χρονιά της ενηλικίωσης., τη φωνή του εσωτερικού της
κόσμου, που τη μεταμορφώνει από ευαίσθητη έφηβη σε
έναν ώριμο άνθρωπο. Για τη Μαρίνα
αυτή είναι η χρονιά της ενηλικίωσης.
·
«Η ζωή εν τάφω», Μυριβήλης Στρατής,
εκδόσεις Βιβλιοπωλείον της Εστίας, 2010
·
Πρόκειται
για ένα αντιπολεμικό μυθιστόρημα με τη μορφή ημερολογίου, επικό, ρεαλιστικό,
αλλά και λυρικό. Άρχισε να σχεδιάζεται από τον συγγραφέα στα χαρακώματα του
Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου. Στο μυθιστόρημα αυτό κεντρικό πρόσωπο είναι ο
φοιτητής και εθελοντής Λοχίας Αντώνης Κωστούλας που περιγράφει μέσα από τα
γράμματά του προς την «Το σύνθημα»,
Πριοβόλου Ελένη, εκδόσεις Ελληνικά Γράμματα, 2008
Ο μικρός Νικολάι από την Ουκρανία,
ένα σπουδαίο ταλέντο στο βιολί, ονειρεύεται να παίξει κάποτε στις μεγάλες
ορχήστρες του κόσμου. Η περιπέτειά του αρχίζει όταν η μητέρα του, κυνηγώντας το
δικό της όνειρο, πέφτει στα δίχτυα της συμμορίας του αδίσταχτου Χρυσοδόντη που
έχει το άντρο της στην Ελλάδα. Το αγόρι εγκαταλείπει το χωριό του για να την
αναζητήσει σε μια μακρινή, ξένη χώρα με συμμάχους την αγάπη του για τη μουσική
και για τους ανθρώπους. Το ταξίδι του είναι γεμάτο δυσκολίες και νότες που
άλλοτε συναντούν το φόβο, την αγωνία, τη σκληρότητα κι άλλοτε την ελπίδα, την
ανθρωπιά, τον έρωτα... Η πίστη του στο όνειρο γίνεται το σύνθημά του, η μουσική
«κόζατσοκ» από το χορό των Κοζάκων πλημμυρίζει τις γειτονιές της Αθήνας, και ο
Νικολάι γίνεται ο βιολιστής της πόλης, η συνείδησή της.
·
«Η ελπίδα πεθαίνει πάντα τελευταία»,
Ισμαήλ Ελπίδα, εκδόσεις Κέδρος 2009
Η δεκαεπτάχρονη Τζένα βιώνει δύσκολα
την εφηβεία της. Οι καθημερινές εντάσεις μέσα στην οικογένεια, τα προβλήματα
στο σχολείο, η αποκάλυψη της υιοθεσίας της και μια σειρά από συγκλονιστικά
γεγονότα την οδηγούν σε ένα δρόμο καταστροφικό. Πολλά πρόσωπα περνούν από τη
ζωή της και αφήνουν τα ίχνη τους. Το πιο βαθύ σημάδι όμως θα το αφήσει ο
Νίκολας, ο μεγάλος της έρωτας. Θα έρθει ωστόσο η στιγμή που θα πρέπει να κάνει
τις επιλογές της, όσο δύσκολες κι αν είναι αυτές. Να αφήσει τον εαυτό της να
καταστραφεί ή να προσπαθήσει να στηριχτεί στις δικές της δυνάμεις και να σωθεί
όσο είναι καιρός; Και όταν μέσα σε όλη την προσπάθεια αναγκαστεί να
αντιμετωπίσει μια ξαφνική απώλεια, θα καταφέρει να φανεί αρκετά δυνατή ώστε να
μην οδηγηθεί ξανά σε δρόμους χωρίς γυρισμό;
·
«Ύαινες», Μανδηλαράς Φίλιππος,
εκδόσεις Πατάκη 2012
Η Μάρθα είναι μια δεκαεξάχρονη που από τη μια μέρα
στην άλλη καλείται να επιβιώσει δίχως χρήματα και σπίτι σε μια λεηλατημένη
Αθήνα, η οποία, μετά τη Χρεοκοπία, έχει γίνει πεδίο μάχης μεταξύ συμμοριών. Στη
διαδρομή της θα συμβιώσει με αγνώστους, θα παραβιάσει σπίτια, θα γνωρίσει
συνομηλίκους της που ποτέ δεν είχε φανταστεί ότι θα συναναστρεφόταν και, μέσα
από μια επώδυνη αλλά απελευθερωτική διαδικασία, θα συνειδητοποιήσει τις
αληθινές ανάγκες της αλλά και τη δύναμη του φύλου της. Το
μυθιστόρημα πραγματεύεται το ζήτημα της ταυτότητας της ηρωίδας τόσο ως έφηβης όσο και ως γυναίκας.
Αποτελεί το δεύτερο σκέλος μιας άτυπης τριλογίας, πρώτο μέρος της οποίας
αποτελεί το μυθιστόρημα «Κάπου ν'
ανήκεις» (Εκδ. Πατάκη, 2010), η οποία εξερευνά το ζήτημα της ταυτότητας
στην κρίσιμη εφηβική ηλικία.
·
«Στη διαπασών», Παπαθεοδώρου Βασίλης,
εκδόσεις Καστανιώτη, 2010
Ο Θανάσης αγαπά το μίσος. Επίσης
τρελαίνεται για τη μουσική, αλλά εκνευρίζεται με τους καθηγητές του, τους
ξένους και τ’ αδέλφια του. Δέρνει τους συμμαθητές του, μαλώνει με τον πατριό
του, εγκαταλείπει το σπίτι του, μπλέκεται σε ρατσιστικές οργανώσεις. Προτιμά τη
βία, και ό,τι κάνει το βρίσκει σωστό. Βγάζει γλώσσα στη ζωή και τη μουντζώνει.
Τι θα γίνει όμως όταν και η ζωή αποφασίσει να του βγάλει τη γλώσσα; Όταν ο
ίδιος καταλάβει ότι εκείνο που μισεί περισσότερο είναι το είδωλό του στον
καθρέφτη;Το Στη διαπασών είναι ένα νεανικό μυθιστόρημα, μελωδικό όσο και η
μουσική, σκληρό όσο και η εφηβεία. Μιλά γι’ αυτούς που αισθάνονται νικητές, ενώ
οι άλλοι τούς θεωρούν χαμένους, ή γι’ αυτούς που βλέπουν τον εαυτό τους σαν
λούζερ, αλλά θέλουν να γίνουν νικητές. Αφορά τελικά και όλους εκείνους που
κάποια στιγμή καταλαβαίνουν ότι το ίδιο πράγμα που τους «αρρωσταίνει» είναι
συγχρόνως η ίδια τους η γιατρειά. Κυρίως, όμως, είναι ένα βιβλίο για τους νέους
που δεν αρκούνται μόνο στο να φαντάζονται τη ζωή τους μέσα από τα τραγούδια που
ακούν, αλλά πατάνε το stop, βγάζουν τα ακουστικά και αποφασίζουν να τη ζήσουν.
·
«Γεύση πικραμύγδαλου», Κοντολέων
Μάνος, εκδόσεις Πατάκη, 1996
Η Φαίδρα κι ο Οδυσσέας είναι δυο νέοι
στα δεκαοχτώ τους χρόνια. Εκείνη σπουδάζει θεατρολόγος, αυτός μαθηματικά και
μουσική. Η Φαίδρα κι ο Οδυσσέας θα ερωτευτούν ο ένας τον άλλον. Ο έρωτάς τους
όμως δε θα είναι μια ανέφελη περίοδος της ζωής τους, αλλά η τραγική στιγμή δύο
νέων αγαπημένη του γεγονότα και εντυπώσεις από τα χαρακώματα, δίδοντας όχι την
ηρωική, αλλά τη φρικτή πραγματικότητα του πολέμου.
·
«Το νούμερο 31328», Βενέζης Ηλίας,
εκδόσεις Βιβλιοπωλείον της Εστίας, 2002
Tο "Νούμερο 31328" είναι η
ίδια η ταυτότητα του συγγραφέα, τότε που παιδί δεκαοκτώ χρόνων οδηγήθηκε από
τους Tούρκους στα κάτεργα της Aνατολής. Tο βιβλίο είναι ένα συγκλονιστικό
χρονικό "γραμμένο με αίμα", όπως επεσήμανε ο Bενέζης, προσθέτοντας:
"Λέω για την καυτή ύλη, για τη σάρκα που στάζει το αίμα της και
πλημμυρίζει τις σελίδες του". Στην αρχική του μορφή γράφτηκε το 1924 και
ξαναδουλεύτηκε το 1931, οπότε εκδόθηκε για πρώτη φορά. H επιτυχία που σημείωσε
τότε ήταν τεράστια, ακόμα και έξω από τον ελληνικό χώρο. Ο Ηλίας Βενέζης (το
βιβλίο-μαρτυρία είναι γραμμένο στο πρώτο πρόσωπο και με το πραγματικό όνομα του
αφηγητή-συγγραφέα) γεννήθηκε στο Αϊβαλί το 1904. Ήρθε στην Ελλάδα με τη
μικρασιατική καταστροφή. Θεωρείται ένας από τους κυριότερους εκπροσώπους της
"γενιάς του '30" στη νεοελληνική πεζογραφία.
·
«Εφήβων και μη», Ιωάννου Γιώργος,
εκδόσεις Κέδρος, 1998
Απευθύνεται, κυρίως, στους έφηβους μέχρι και φοιτητές.
Παράλληλα όμως και στους "μη εφήβους", καθώς ένα σημαντικό μέρος από
τα κείμενα του είναι γραμμένα για μεγάλους, αλλά τα θέματα τους αφορούν και
τους νεώτερους. Ακριβώς στα θέματα του αυτά συγκλίνουν όλες οι περιπτώσεις των
ηλικιών και των ενδιαφερόντων. Επιπλέον υπάρχει και η σχετική διαπραγμάτευση, η
γνωστή λογοτεχνική σφραγίδα του Γιώργου Ιωάννου. Το "εφήβων και μη"
περιέχει 62 αδημοσίευτα σε βιβλίο κείμενα του Γιώργου Ιωάννου. Τα κείμενα αυτά
είναι θεματικώς πολυποίκιλα και ανήκουν σε διάφορα είδη. Είναι διηγήματα,
αφηγήματα, δοκίμια, κείμενα εποχής - του χτες και του σήμερα - κείμενα για
συγγρεφείς και τα έργα τους, κείμενα με σκέψεις του Γιώργου Ιωάννου για το
γράψιμο και το διάβασμα, κείμενα, τέλος, για τον λαϊκό μας πολιτισμό και την
παράδοση. Όλα αυτά διατρέχονται από τον γνωστό ανθρωπιστικό και παιδευτικό
στοχασμό του συγγραφέα τους όπου αντιμετωπίζεται με ρεαλισμό και πολύ κουράγιο
η εποχή μας.
ΚΩΣΤΑΣ Γ. ΠΑΠΑΛΕΞΗΣ
ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου